
Dowód zwiększenia kosztów art. 24d - wzór i wymagania
Dowód zwiększenia kosztów po art. 24d - sprawdź wymagania prawne i wzór dokumentu dla przedsiębiorców regulujących zaległości.
Zespół Wizja Biznesu
Redakcja Biznesowa
Spis treści
Przepisy podatkowe obowiązujące od 2013 roku wprowadzają szczególne zasady dotyczące kosztów uzyskania przychodów, które nie zostały opłacone w określonym terminie. Przedsiębiorcy zalegający z płatnościami za towary czy usługi muszą zmniejszyć koszty uzyskania przychodów zapisane w podatkowej księdze, jeśli zobowiązania pozostają nieuregulowane. Jednak po zapłaceniu zaległości istnieje możliwość ponownego zwiększenia kosztów, co wymaga odpowiedniej dokumentacji.
Mechanizm ten ma na celu zapewnienie, że koszty podatkowe odzwierciedlają rzeczywiste wydatki przedsiębiorcy. Gdy zobowiązanie zostanie ostatecznie uregulowane, przedsiębiorca odzyskuje prawo do zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów. Kluczowe znaczenie ma tutaj właściwe udokumentowanie całego procesu.
Podstawy prawne zwiększenia kosztów
Regulacje dotyczące dowodów zwiększenia kosztów znajdują się w Rozporządzeniu w sprawie prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów. Paragraf 12 ustęp 3 tego rozporządzenia szczegółowo określa wymagania dotyczące dokumentów potwierdzających zwiększenie kosztów uzyskania przychodów na podstawie artykułu 24d ustawy o podatku dochodowym.
Przepisy te zostały wprowadzone w celu uporządkowania kwestii dokumentowania operacji zwiększenia kosztów po ich wcześniejszym zmniejszeniu. Przedsiębiorca musi wykazać jasny związek między pierwotną fakturą, korektą kosztów, zapłatą zobowiązania i ponownym zwiększeniem kosztów.
System ten zapewnia przejrzystość operacji podatkowych i umożliwia organom kontrolnym weryfikację prawidłowości zastosowania przepisów artykułu 24d. Każdy dowód zwiększenia kosztów musi zawierać elementy pozwalające na pełną identyfikację operacji gospodarczej.
Wymagane elementy dowodu zwiększenia kosztów
Zgodnie z przepisami rozporządzenia, dowód zwiększenia kosztów musi zawierać pięć podstawowych elementów. Pierwszym z nich jest data wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zwiększenia kosztów uzyskania przychodów. Element ten pozwala na właściwe przyporządkowanie operacji do odpowiedniego okresu rozliczeniowego.
Drugim wymaganym elementem jest wskazanie faktury lub rachunku stanowiących podstawę pierwotnej operacji. Jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury lub rachunku, należy wskazać umowę albo inny dokument, które stanowiły podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zgodnie z artykułem 24d ustawy o podatku dochodowym.
Trzecim elementem jest wskazanie kwoty, o którą podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów. Kwota ta powinna odpowiadać wartości uregulowanego zobowiązania i być zgodna z pierwotnie zmniejszonymi kosztami.
Czwartym wymaganym składnikiem jest wskazanie dowodu potwierdzającego uregulowanie zobowiązania, o które podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów. Może to być potwierdzenie przelewu bankowego, rachunek bankowy czy inny dokument płatniczy.
Piątym i ostatnim elementem jest podpis osoby sporządzającej dokument. Podpis ten potwierdza odpowiedzialność za prawidłowość sporządzenia dowodu i zgodność zawartych w nim informacji z rzeczywistym stanem faktycznym.
Terminy i procedura zwiększenia kosztów
Zwiększenia kosztów przedsiębiorca dokonuje w miesiącu, w którym opłacił zaległość z faktury lub rachunku objętego wcześniejszą korektą kosztów. Jest to zasada podstawowa, która zapewnia, że zwiększenie kosztów następuje w okresie rzeczywistego poniesienia wydatku.
Przepisy rozporządzenia przewidują możliwość dokonania zwiększenia kosztów na ostatni dzień miesiąca jednym zbiorczym wpisem. Podstawą takiego wpisu jest zestawienie dowodów zwiększenia kosztów z danego okresu, co znacznie upraszcza prowadzenie księgowości w przypadku wielu operacji.
- Uregulowanie zaległego zobowiązania przez przedsiębiorcę
- Sporządzenie dowodu zwiększenia kosztów zgodnie z wymaganiami rozporządzenia
- Dokonanie wpisu w podatkowej księdze w miesiącu zapłaty
- Zachowanie dowodu jako dokumentu księgowego
- Przygotowanie zestawienia dowodów w przypadku zbiorczego wpisu
Procedura ta wymaga szczególnej uwagi w przypadku płatności dokonywanych na przełomie miesięcy. Przedsiębiorca musi dokładnie ustalić, w którym miesiącu nastąpiła rzeczywista zapłata, aby właściwie przyporządkować zwiększenie kosztów.
Praktyczne aspekty sporządzania dowodów
Sporządzanie dowodów zwiększenia kosztów wymaga systematycznego podejścia i dbałości o szczegóły. Każdy dokument powinien być sporządzony w sposób czytelny i zawierać wszystkie wymagane elementy w logicznej kolejności. Praktyka pokazuje, że najlepiej jest przygotować standardowy wzór dokumentu, który będzie wykorzystywany we wszystkich przypadkach.
Ważnym aspektem jest właściwe numerowanie dowodów zwiększenia kosztów. Numery powinny być nadawane w sposób ciągły i umożliwiać łatwą identyfikację dokumentów. Warto prowadzić ewidencję wystawionych dowodów, która ułatwi kontrolę i zarządzanie dokumentacją.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą powinni zapewnić odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące sporządzania i archiwizowania dowodów zwiększenia kosztów. Procedury te powinny określać osoby odpowiedzialne, terminy sporządzania dokumentów oraz sposób ich przechowywania.
Wzór dowodu zwiększenia kosztów
Praktyczny wzór dowodu zwiększenia kosztów powinien zawierać wszystkie elementy wymagane przepisami rozporządzenia. Dokument może mieć formę prostego formularza zawierającego odpowiednie rubryki do wypełnienia.
Element dokumentu | Opis wymagania | Przykład wypełnienia |
---|---|---|
Data wystawienia | Data sporządzenia i miesiąc zwiększenia | 15.03.2024, miesiąc: marzec 2024 |
Dokument źródłowy | Wskazanie faktury/rachunku/umowy | Faktura nr 123/2023 z dnia 15.11.2023 |
Kwota zwiększenia | Dokładna kwota do zwiększenia kosztów | 1.230,00 zł |
Dowód płatności | Identyfikacja dokumentu płatniczego | Przelew z dnia 10.03.2024 |
Podpis | Podpis osoby sporządzającej | [podpis i pieczątka] |
Wzór powinien być przygotowany w sposób umożliwiający jednoznaczne wypełnienie wszystkich rubryk. Warto uwzględnić dodatkowe miejsce na ewentualne uwagi lub dodatkowe informacje, które mogą być istotne w konkretnym przypadku.
Dokumenty powinny być sporządzane w sposób trwały, najlepiej w formie elektronicznej z możliwością wydruku lub w formie papierowej. Ważne jest zapewnienie czytelności wszystkich wpisów i podpisów.
Ewidencja i archiwizacja dokumentów
Właściwa ewidencja dowodów zwiększenia kosztów stanowi kluczowy element systemu księgowego przedsiębiorcy. Dokumenty te powinny być rejestrowane w sposób umożliwiający łatwe wyszukiwanie i identyfikację. Warto prowadzić chronologiczny rejestr wystawionych dowodów z podstawowymi informacjami o każdym dokumencie.
System archiwizacji powinien zapewniać bezpieczeństwo dokumentów i ich dostępność w przypadku kontroli podatkowych. Dokumenty elektroniczne wymagają odpowiednich kopii zapasowych, podczas gdy dokumenty papierowe powinny być przechowywane w sposób zabezpieczający je przed uszkodzeniem lub utratą.
- Prowadzenie rejestru dowodów zwiększenia kosztów z numeracją chronologiczną
- Zabezpieczenie dokumentów przed utratą lub uszkodzeniem
- Zapewnienie łatwego dostępu do dokumentów podczas kontroli
- Regularne tworzenie kopii zapasowych dokumentów elektronicznych
- Przestrzeganie terminów przechowywania określonych przepisami
Przedsiębiorcy korzystający z systemów księgowych powinni skonfigurować odpowiednie funkcjonalności umożliwiające rejestrację i archiwizację dowodów zwiększenia kosztów. Wiele programów oferuje specjalne moduły do obsługi operacji związanych z artykułem 24d.
Kontrola podatkowa i dowody zwiększenia kosztów
Podczas kontroli podatkowej organy szczególną uwagę zwracają na prawidłowość dokumentowania operacji zwiększenia kosztów. Kontrolujący weryfikują zgodność dowodów z wymaganiami rozporządzenia oraz rzeczywistość operacji gospodarczych, które są podstawą zwiększenia kosztów.
Najczęstsze problemy podczas kontroli dotyczą niepełnej dokumentacji, braku jasnego związku między pierwotnym dokumentem a dowodem zwiększenia kosztów oraz nieprawidłowego określenia terminu zwiększenia kosztów. Przedsiębiorcy powinni być przygotowani na przedstawienie pełnej dokumentacji operacji.
Podczas kontroli podatkowej przedsiębiorca został poproszony o przedstawienie dowodów zwiększenia kosztów za okres ostatnich trzech lat. Okazało się, że część dokumentów nie zawierała wymaganego wskazania dowodu płatności, co skutkowało zakwestionowaniem zwiększenia kosztów przez organ kontrolny i koniecznością dopłaty podatku wraz z odsetkami.
Przygotowanie do kontroli powinno obejmować systematyzację wszystkich dowodów zwiększenia kosztów oraz weryfikację ich zgodności z wymaganiami prawnymi. Warto również przygotować zestawienia pokazujące powiązania między poszczególnymi dokumentami.
Najczęstsze błędy i jak ich unikać
Praktyka pokazuje, że przedsiębiorcy najczęściej popełniają błędy związane z niepełnym wypełnieniem dowodów zwiększenia kosztów. Brak któregokolwiek z wymaganych elementów może skutkować zakwestionowaniem dokumentu przez organy podatkowe.
Kolejnym częstym błędem jest nieprawidłowe określenie terminu zwiększenia kosztów. Przedsiębiorcy czasami dokonują zwiększenia w miesiącu wystawienia faktury zamiast w miesiącu rzeczywistej zapłaty zobowiązania. Może to prowadzić do problemów podczas kontroli podatkowej.
Błędne wskazanie dokumentu źródłowego również należy do częstych uchybień. Przedsiębiorcy powinni dokładnie sprawdzić, czy wskazana faktura lub rachunek rzeczywiście były podstawą zmniejszenia kosztów zgodnie z artykułem 24d.
Problemy może również sprawiać nieprawidłowe wskazanie dowodu płatności. Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że dowód płatności musi jednoznacznie potwierdzać uregulowanie konkretnego zobowiązania w określonej kwocie.
Zbiorczy wpis zwiększenia kosztów
Przepisy rozporządzenia przewidują możliwość dokonania zwiększenia kosztów na ostatni dzień miesiąca jednym zbiorczym wpisem. Jest to rozwiązanie szczególnie przydatne dla przedsiębiorców, którzy w danym miesiącu regulują wiele zaległych zobowiązań.
Podstawą zbiorczego wpisu musi być zestawienie dowodów zwiększenia kosztów z danego okresu. Zestawienie to powinno zawierać wszystkie istotne informacje o poszczególnych operacjach zwiększenia kosztów, umożliwiając ich identyfikację i weryfikację.
- Sporządzenie indywidualnych dowodów zwiększenia kosztów dla każdej operacji
- Przygotowanie zestawienia wszystkich dowodów z danego miesiąca
- Dokonanie zbiorczego wpisu w księgach na ostatni dzień miesiąca
- Archiwizacja zarówno indywidualnych dowodów jak i zestawienia zbiorczego
- Zapewnienie możliwości prześledzenia każdej operacji w ramach wpisu zbiorczego
Zastosowanie zbiorczego wpisu wymaga szczególnej uwagi przy prowadzeniu ewidencji. Przedsiębiorca musi zapewnić możliwość powiązania wpisu zbiorczego z poszczególnymi dowodami zwiększenia kosztów.
Najczęstsze pytania
Tak, dowód zwiększenia kosztów może być sporządzony w formie elektronicznej, pod warunkiem że zawiera wszystkie wymagane przepisami elementy i jest opatrzony podpisem osoby sporządzającej. Ważne jest zapewnienie trwałości dokumentu i możliwości jego reprodukcji.
Brak któregokolwiek z wymaganych elementów może skutkować zakwestionowaniem dowodu przez organy podatkowe. W takim przypadku przedsiębiorca może utracić prawo do zwiększenia kosztów uzyskania przychodów, co wpłynie na wysokość podatku do zapłaty.
Nie, zwiększenie kosztów musi nastąpić w miesiącu, w którym zostało uregulowane zobowiązanie. Przepisy nie przewidują możliwości dokonania zwiększenia kosztów w późniejszym terminie.
Dowody zwiększenia kosztów podlegają takim samym zasadom przechowywania jak inne dokumenty księgowe. Zgodnie z przepisami o rachunkowości dokumenty te powinny być przechowywane przez okres pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały sporządzone.
Nie, zbiorczy wpis może obejmować wyłącznie operacje zwiększenia kosztów z tego samego miesiąca. Każdy miesiąc wymaga osobnego zbiorczego wpisu, jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na takie rozwiązanie.
Dowód zwiększenia kosztów może podpisać osoba uprawniona do prowadzenia ksiąg podatkowych przedsiębiorcy. Może to być sam przedsiębiorca, księgowy lub inna osoba upoważniona do sporządzania dokumentów księgowych w imieniu przedsiębiorcy.
Zespół Wizja Biznesu
Redakcja Biznesowa
Wizja Biznesu
Zespół doświadczonych ekspertów biznesowych z wieloletnim doświadczeniem w różnych branżach - od startupów po korporacje.
Więcej z kategorii Podatki
Pogłęb swoją wiedzę dzięki powiązanym artykułom od naszych ekspertów

Usługi doradztwa przez internet a podatek VAT - przewodnik
Dowiedz się, jak rozliczać VAT od usług doradztwa świadczonych przez internet - miejsce opodatkowania i zwolnienia podmiotowe.

Ulepszenie środka trwałego zamortyzowanego jednorazowo
Jak rozliczyć ulepszenie środka trwałego zamortyzowanego jednorazowo? Poznaj zasady podatkowe i bilansowe dla takich operacji.

KSeF od 2026 roku - kompletny przewodnik po e-fakturowaniu
Krajowy System e-Faktur obowiązkowy od 2026 roku. Sprawdź terminy, wymagania i korzyści z elektronicznego fakturowania.

Drukarka fiskalna jako alternatywa dla kasy rejestrującej
Sprawdź kiedy można zastąpić kasę fiskalną drukarką fiskalną i jakie korzyści to przynosi przedsiębiorcom w ewidencji sprzedaży.